Clubicoon Piet Keizer en voormalig voorzitter van de structuurcommissie Mark Geestman hebben in een groot interview met Voetbal International hun ongenoegen geuit over de gang van zaken binnen Ajax. Keizer, die voorstander is van de plannen van Johan Cruijff, constateert vijf jaar na het uitroepen van de Fluwelen Revolutie dat Cruijff vooral voor de gek is gehouden.
In de ogen van Keizer en Geestman, is het ontbreken van een duidelijke leider binnen Ajax het grootste probleem. “Bij Ajax lopen twintig mensen rond, in allerlei functies, die allemaal in bepaalde mate macht hebben. Twintig! Een bestuursraad, RvC en dagelijkse leiding. In de praktijk zijn het allemaal uitvoerders. Dat is niet erg, als je daarboven maar één sterke leider hebt. Maar die baas is er niet en dus verandert de club in een duiventil”, vertelt Keizer. Op 16 oktober waren Keizer en Geestman te gast bij Dolf Collee en Edwin van der Sar. In een twee uur durend onderhoud mochten Keizer en Geestman hun gedachten uiten. “Een interessant gesprek, waarin we ook veel vragen hebben gesteld. We hebben puur naar alle ontwikkelingen van de laatste vijf jaar gekeken, sinds de revolutie, en wat er verder wel en niet is gebeurd. Vooral de zeven kernpunten hebben we aan het licht gebracht. Essentiële onderdelen van het plan van Johan, maar die nauwelijks of helemaal niet van de grond zijn gekomen. Daar ligt de ware oorzaak van alle ellende.”
Ajax-normen
Net als Cruijff is Keizer van mening dat het voetbal binnen Ajax altijd leidend moet zijn. “Op dat vlak hebben Johan en ik dezelfde gedachten. Daarom vond ik het destijds ook een prima idee om voetbalmensen in de organisatie op te nemen. Helaas is daarbij de kwaliteit van de mensen tegengevallen. Als er maar een paar onafhankelijke mensen tussen hadden gezeten die wel ervaring hebben met leidinggeven, was het al te voorkomen geweest.” Geestman sluit zich hierbij aan. “Het bepalen en bewaken van de Ajax-normen door de gehele club zouden plaatsvinden via een technisch geweten. Dat orgaan heeft nooit bestaan. Nu worden beslissingen genomen, terwijl het plan van Johan allang niet meer leidend is. Eenieder heeft nu opeens zijn eigen interpretatie, of ze noemen het voortschrijdend inzicht. Allemaal drogredenen om maar de eigen macht te tonen en af te wijken van het plan. Het gevolg zijn de ontelbare kampen.”
Keizer is van mening dat Frank de Boer zelf zijn tactiek moet kunnen bepalen. “De trainer van Ajax 1 moet zelf kunnen bepalen hoe hij speelt. Hij moet kijken naar zijn spelersmateriaal en daar het beste team en de beste tactiek voor samenstellen. De opvatting dat Ajax 1 moet spelen volgens de opleiding of andersom, slaat nergens op. Een opleiding moet spelers aanleveren die de technische kwaliteiten bezitten om er te staan op de positie die nodig is, in de spelopvatting die op dat moment van toepassing is. Waarom is de blauwdruk van Van Gaal met zijn 4-3-3 ooit zo heilig verklaard in Amsterdam? Hij was destijds zo succesvol doordat hij de spelers tot zijn beschikking had die dat perfect konden uitvoeren. Ajax is de laatste tien jaar kampioen van de eigen helft. De Amsterdam Arena vind ik altijd de beste graadmeter. Veertigduizend man keuren het elke keer af, fluiten de boel letterlijk uit. Dat is niet voor niets. In balbezit is het wachten, wachten en wachten. Alles gebeurt met de rug naar het vijandelijke doel toe en spelers worden in een keurslijf gedrukt. Dat reken ik ook Frank de Boer aan. De vier titels verbloemen veel, maar mede daardoor is voor hem het resultaat heilig geworden. Terwijl ik hem heb zien komen als een fantastische trainer. De Boer heeft zoveel jeugdspelers beter gemaakt. Bij de eerste selectie mis ik dat, maar dat valt hem misschien ook niet alleen aan te rekenen.”
Jeugdopleiding
Keizer heeft ook zo zijn bedenkingen bij de jeugdopleiding. “De jeugdopleiding is er in de afgelopen vijf jaar niet beter of slechter op geworden. Hoewel er veel ten goede is gebeurd, is de basiskwaliteit hetzelfde gebleven. Fysiek en instructie zijn leiding, techniek en eigen keuzes maken van ondergeschikt belang. Ik zeg altijd: ‘Techniek verdwijnt, waar tactiek verschijnt.’ Daar is op de toekomst sprake van en hierover zitten we opvallend genoeg ook op één lijn met Wim Jonk en Ruben Jongkind. De basistechniek is nog steeds het grote probleem. Ajax moet staan voor technische spelers, creatief, noem maar op. Hoeveel van die spelers zien we nog echt doorbreken? De laatste spits die doorbrak was Ryan Babel in 2004, dat is ruim elf jaar geleden!”
Piet Keizer is niet te spreken over de cultuur op de Toekomst. “Op de Toekomst heerst een cultuur waarin mensen zich niet graag uitspreken. Iedereen die kritisch was, is er inmiddels uitgewerkt. Kreek, Pronk, Grim, noem maar op. Allemaal zijn ze weg, maar onderhuis zit er nog veel onvrede. Ze beseffen ook dat er nog heel veel schort aan de opleiding. Want als die werkelijk zo goed is, waarom halen we dan elk jaar spelers uit Finland, Zweden, Servië, Denemarken, Slowakije enzovoort?”
Geestman gaat in op de individuele begeleiding voor spelers. “Op dit punt wordt afgeweken van de afspraken. De Ajax Academy zou tot en met Jong Ajax lopen en ook verantwoordelijk zijn voor de individuele training van spelers tot en met Ajax 1. Dat is niet gebeurd, met als gevolg dat Jong Ajax een eigen koninkrijk is.”
Keizer vult aan: “Het doorbreken van talenten vind ik bij Ajax steeds meer een commercieel dan een sportief verhaal. Het is een politiek spel. Talenten horen bij Ajax en dus wordt er soms dwangmatig ingezet op spelers die het maar in Ajax 1 moeten laten zien. Er zijn zeker uitzonderingen. Kenny Tete is een geweldige verdediger, die voegt echt iets toe en dat geldt ook voor Riechedly Bazoer. Maar vergeet niet dat Bazoer pas op zijn zestiende bij Ajax kwam. El Ghazi pas op zijn zeventiende. Dat is misschien helemaal niet slecht voor ze geweest. De vrijheid heeft ze goed gedaan en ze konden vrij snel aanhaken bij de andere talenten. Riedewald schaar ik meer in de categorie van Van der Wiel, Van Rhijn en in bepaalde mate Boilesen. Spelers die moeiteloos mee kunnen doen op een positie waar geen tempo wordt geëist en weerstand wordt gevraagd.”
Technisch hart
Volgens Keizer is de invulling van het technisch hart anders dan Johan Cruijff het bedoelde. “Het technisch hart is nu onder meer verantwoordelijk voor de hoofdtrainer. Dennis Bergkamp, de assistent-trainer is op dit moment op papier zelfs formeel de baas van Frank de Boer. Bizar. Het is een van de vele onduidelijkheden die het gekunstelde technisch hart met zich meebrengt. De opzet van het technisch hart en de invulling werd geformuleerd door Johan. Inmiddels is het volledig overgenomen door andere personen. Vijf jaar geleden riepen de mensen die spelers als Mike van der Hoorn en Lerin Duarte haalden het hardst dat er nooit meer breedte-aankopen zouden komen. Het is wéér een voorbeeld dat de plannen van Cruijff op een andere manier worden uitgevoerd.”
Geestman vertelt verder: “In het plan van Cruijff was er slecht sprake van een technisch manager. Toch kreeg Marc Overmars de taak om als technisch directeur te fungeren. Hij gaat nu de switch maken naar directeur spelersbeleid, waarbij Van der Sar de overige taken van de technische portefeuille krijgt. Dus in de praktijk is de algemeen directeur straks ook een beetje technisch directeur. Een hele ongezonde situatie.”
Johan Cruijff
Keizer en Geestman gingen ook nog in op de situatie rondom Johan Cruijff. Keizer: “Johan en ik denken over heel veel dingen hetzelfde, maar op dit vlak verschillen we fundamenteel van mening. Johan stelt mensen aan op basis van loyaliteit, terwijl ik vind dat kwaliteit doorslaggevend moet zijn. Het gekke is dat ik Johan ook nog kan begrijpen dat hij zo denkt. Hij is in zijn leven te vaak teleurgesteld door mensen die hij vertrouwde.” Volgens Geestman is dit bij Ajax ook gebeurd. “Recent ook nog. Het is een van de oorzaken dat zijn plannen nooit goed zijn uitgevoerd. Tegelijkertijd is het zo dat al deze mensen ook nooit hebben kunnen functioneren in de juiste structuur. Volgens Keizer had Cruijff meer in Amsterdam moeten zijn. “Door zijn ziekte is alles veranderd, maar vooral in het begin had Johan veel vaker in Amsterdam moeten zijn. De bedoeling was één keer per maand, maar dat is er nooit van gekomen. Johan heeft aangegeven hoe hij het wil en anderen zouden het uitvoeren. Daar is het hopeloos misgegaan.”
Volgens het duo heeft de Fluwelen Revolutie nooit een kans gehad. “De Cruijff-revolutie is niet gelukt of mislukt. Het heeft nooit een kans gekregen, omdat de uitvoerders hun eigen gang gingen. Het plan was goed, het is aangenomen, alleen daarmee ook direct weer afgesloten. Onze oproep aan Ajax is heel simpel: Hou je aan de afspraken. Anders zal het niet lang meer goed gaan. De grote explosie gaat dan binnenkort plaatsvinden. Let maar op, nog eerder dan jij denkt.”
Op het moment dat Keizer en Geestman geïnterviewd werden, was nog niet bekend dat Wim Jonk van Ajax moet vertrekken.Ajax nieuws Keizer Ajax1.nl
