Waar Ajax vorig seizoen, met het behalen van de Europa League-finale, met trots en euforie afsloot, is het momenteel volop crisis in Amsterdam. Eerst werden de Amsterdammers twee weken geleden voor het derde jaar op rij uitgeschakeld voor de Champions League, vervolgens werd er in de  eerste competitiewedstrijd verloren van Heracles en afgelopen donderdag werd er opnieuw een wanprestatie geleverd tegen Rosenborg BK (0-1) waardoor Europees voetbal dit seizoen uiterst onzeker is.

We are back!

Hoe anders zag de wereld er een aantal maanden geleden nog uit. Na wat opstartproblemen kreeg Peter Bosz zijn team uiteindelijk op de rails. Ajax zette een prachtige serie neer in de Europa League, en denderde uiteindelijk zelfs door tot de finale tegen Manchester United. De finale! Het enthousiasme over dit team kende even geen grenzen. De nieuwe gloriejaren van Ajax zouden, voor het eerst sinds de jaren ’90, weer echt gaan aanbreken! Ajax zelf deed nog een duit in het zakje met een epische video met de boodschap: ‘Dear Europe: We Are Back!’

De finale werd welliswaar vrij kansloos verloren en de landstitel ging naar uitgerekend Feyenoord, maar de fans waren desondanks vooral tevreden. Die titel kwam volgend jaar wel weer en de jacht op de Europese top was vanaf nu officieel geopend. Want was het daar de afgelopen jaren niet om te doen geweest?

Fluwelen revolutie

In 2010 ontketende Johan Cruijff de zogenaamde ‘fluwelen revolutie’, een plan om onder aanvoering van echte Ajacieden de club via de eigen jeugdopleiding terug te laten keren aan de Europese top. Zeven jaar later lijkt dit doel verder weg dan ooit. Clubs met rijke eigenaren verpletteren jaar in jaar uit elkaars tranferrecords, met als nieuwste hoogtepunt in de gekte de transfer van Neymar, die voor 222 miljoen van Barcelona naar PSG vertrok. Wie hoopt dat Ajax dit spelletje weigert mee te spelen komt bedrogen uit.

Met Davy Klaassen en Bertrant Traoré raakte Ajax deze zomer al twee dragende spelers kwijt. Ook vertrokken de bij Bosz uit de gratie geraakte Kenny Tete en Jaïro Riedewald, tot grote onvrede van de achterban. En niet te vergeten: Peter Bosz zelf. Toch beloofde Keizer dat de lijn van zijn voorganger doorgetrokken zou worden, mits de selectie verder intact zou blijven. Maar zoals te verwachten bleven de aanbiedingen niet uit. Marc Overmars sprak nog de ferme woorden: ‘Sánchez is deze zomer niet te koop’, maar een Ajacied weet dan inmiddels hoe laat het is. Sánchez werd, voor een recordbedrag, verkocht aan Tottenham Hotspur. Bovendien moet er, met nog twee weken tot de transferdeadline, gevreest worden voor een vertrek andere bepalende spelers.

Crisis

Van de euforie van drie maanden terug is weinig meer over en is het crisis in Amsterdam, waarbij velen zich afvragen: had dit nou niet voorkomen kunnen worden? Het vermoeden bestaat dat het bestuur een aantal dingen anders had kunnen aanpakken. Er gaan geruchten dat de vertrekwens van Sánchez is ontstaan doordat hij zich bedrogen voelde. Bosz zou vier directe versterkingen hebben beloofd, wanneer de bepalende spelers van van vorig jaar zouden blijven. Marc Overmars haalde sinds zijn aanstelling weliswaar al ruim 252 miljoen euro binnen. Echter maakt de directeur voetbalzaken in zijn aankoopbeleid een weifelende indruk, al dan door inmenging van de Raad van commissarissen.

Vorig jaar werd Ziyech, onder grote druk van de achterban, op de valreep binnengehaald en in de winter werd er veel geld uitgeven voor de Braziliaan David Neres. Ziyech mag dan een prima debuutseizoen gedraaid hebben, Neres wordt echt voorlopig uit de basis gehouden door eigen product Justin Kluivert. Ook nu zal Overmars flink aan de slag moeten om de selectie om twee voor twaalf nog op orde te krijgen, waarbij clubs ongetwijfeld te hoofdprijs zullen vragen.

Pijnlijke conclusie

Ondanks de hoofdrol die het vorig jaar even mocht spelen, blijft Ajax tegenwoordig toch niet meer dan een figurant te zijn, en de pijnlijke conclusie is dat wanneer Ajax dit spel blijft meespelen, de Europese top verder weg is dan ooit. Het is praktisch onmogelijk om met aankopen en eigen jeugd de kwaliteit goed te maken die Ajax jaar in jaar uit kwijtraakt. Zouden de miljoenen van Tottenham nou echt een eenmalige trein zijn geweest die nooit meer voorbij zou komen? Zou Sánchez volgend jaar opeens zoveel minder waard geweest zijn dat hij nu per sé verkocht moest worden?

Sportieve ambitie

Het wordt weer tijd dat Ajax het signaal afgeeft dat het meer is dan een mooie historie en een opleid klasje voor de echte top en durft te zeggen: ‘Al kom je met 100 miljoen, wij willen iets neerzetten met deze ploeg’.  Het wordt tijd dat Ajax de sportieve ambitie weer op de eerste plek gaat zetten, dan volgen de inkomsten vanzelf.

Vandaag krijgt Ajax de kans om de thuiswedstrijd tegen FC Groningen de valse start wat recht te zetten, voordat donderdag de loodzware taak wacht in Noorwegen om te voorkomen dat het nieuwe seizoen nu al grotendeels als mislukt beschouwd kan worden. Ondertussen kan Overmars aan de bak. Beter laat dan nooit.