De vergeten voetballer is een speler, die in dienst van Ajax is geweest en die op ons als supporters een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Of een Ajax-voetballer waar wij goede en warme herinneringen aan hebben beleefd, een voetballer die bekend is geworden door een incident of gewoon om zijn verdiensten voor onze mooie club. In deel 6 van deze rubriek richten wij onze aandacht op Felix Gasselich. De voetballer die een ongelofelijke techniek bezat, maar het helaas bij Ajax nooit waar kon maken.

De Oostenrijkse tovenaar

In 1983 was Ajax zich in de zomer druk aan het oriënteren. Cruijff en Lerby verlieten de Meer en de supporters waren daar zacht gezegd niet blij mee. Lerby, die aanvoerder was, ging naar Bayern Munchen. Cruijff vertrok…. en ook nog eens naar de aartsvijand, Feyenoord. Het bestuur van Ajax (Ton Harmsen) duwde Cruijff vanwege geldafspraken naar de uitgang. Het besef was er wel gauw, dat Ajax met een grote aankoop moest gaan komen. Ajax kocht in ieder geval het grote talent Ronald Koeman van Groningen, maar de supporters waren daar niet tevreden mee. Namelijk hun grote held, Jopie uit Betondorp, was inmiddels weggegaan. De supporters eisten een topaankoop. Die kwam er ook uiteindelijk, alleen was de grote vraag: was dit wel een grote aankoop? Het bestuur kwam namelijk met de Oostenrijker, Felix Gasselich, op de proppen.

In Oostenrijk was Gasselich op dat moment een hele grote naam. Jarenlang bezette hij met Prohaska (een hele grote Oostenrijkse voetballer uit het verleden) het middenveld van Austria Wien. Met die club veroverde hij 5x het landskampioenschap, won hij drie keer de beker en speelde hij in 1978 de finale van de UEFA-cup (nu de Europa League geheten). Gasselich was dus dé aankoop van het bestuur van Ajax. Door de supporters al snel omgedoopt tot “Gas en Licht”. Gasselich kwam onder de trainer Aad de Mos in een team dat bol stond van het talent. Zo waren daar Marco van Basten, Vanenburg, Rijkaard, Jesper Olsen en Silooy. Ajax was jong, maar ontzettend getalenteerd. En Gasselich moest dit team bij de hand nemen. Echter, de Oostenrijker had het moeilijk, heel moeilijk. In de drie jaar dat hij bij Ajax zat kon hij nooit echt zijn stempel drukken. In zijn tweede seizoen kreeg hij meer een vaste plek in het team, maar hij kreeg ook erg te maken van de ontwikkeling van Rijkaard. Maar onbedoeld zullen wij Gasselich ook nooit vergeten omdat hij deel uit maakte van het team die op 18 september 1983 een wedstrijd speelde in het Olympisch Stadion….

18 september 1983

Wekenlang werd er naar deze wedstrijd uitgekeken. Johan Cruijff kwam met het gehate Feyenoord terug in Amsterdam. Echter een groot verschil omdat het nu in het shirt van Feyenoord was. Iets wat alle Ajax supporters een ondenkbare situatie was. Dit gegeven zorgde voor zo’n extra beladen sfeer. Ajax en Amsterdam waren er helemaal klaar voor en Aad de Mos had de jonge gastjes van Ajax tot in de puntjes gemotiveerd. Dit was de clash waar iedereen naar uit had gekeken. 40.000 supporters waren getuige van nog steeds één van de meest legendarische wedstrijden uit de geschiedenis van Ajax. En Felix Gasselich uit het Oostenrijkse Wenen was basisspeler.

De wedstrijd begon. De sfeer was fantastisch en Jopie uit Betondorp ging met een striemend fluitconcert de wedstrijd door. De wedstrijd begon furieus. Feyenoord schoot uit de startblokken met een grote kans van Cruijff, maar Ophof redde met een sliding. Aan de andere kant pingelde Olsen international Michel van de Korput helemaal dronken, maar schoot op de benen van Hiele (keeper van Feyenoord en reserve keeper Nederlands Elftal). Dan de 5e minuut van de wedstrijd. Een hoekschop van Olsen. Die gaf de bal voor, Cruijff wilde wegwerken, maar liep in een veel te laag tempo met de bal weg. Ajax jaagde de grootste Ajacied aller tijden op en Olsen kreeg de bal mee, die dribbelde het strafschopgebied binnen en bedacht zich niet. De bal caramboleerde met een boogje over Hiele heen… 1-0!! Het Olympisch ontplofte!! De spelers zijn door het dolle heen. Vanaf dat moment trapte Ajax het gaspedaal helemaal in. Vanenburg dolde en dribbelde dat het een lieve lust is. Olsen gaf de bal op Gasselich die net over schiet. Op het regenachtige veld gingen de sluisdeuren nu helemaal open. De regen kwam met bakken uit de hemel. Dan de 14e minuut. Vanenburg stond achter de bal bij een hoekschop aan de rechterkant en legde de bal op de middenstip neer. Daar stond Marco van Basten die de bal fantastisch aannam en zich in één keer vrij speelde en heerlijk de bal tegen de touwen punterde…. 2-0!!

Het Olympisch Stadion trilde van opwinding en de tribunes bewogen mee met het juichen. Cruijff stond erbij en keek ernaar. En Gasselich stond als een prins zo heerlijk op het middenveld van Ajax. Cruijff en Gullit sjokten werkelijk over het veld, alsof ze de bui al voelde aankomen. Dan de 23e minuut, Ajax veroverde de bal weer op het middenveld. Olsen dreef de bal op richting het doel van Hiele en gaf een heerlijke steekpass op Peter Boeve. Die schoot de bal heerlijk met buitenkant links langs de wanhopig uitkomende Hiele. Het publiek was vanaf dat moment in extase. Oude en jonge mensen vallen elkaar in de stromende regen (overdekt zat je alleen op een klein stukje van de eretribune) in de armen. Dit had niemand verwacht. Cruijff en consorten werden afgeserveerd. Dan plots totaal onverwacht twee onoplettende momenten bij Ajax in de 27e en 33e minuut en de stand van 3-2 stond op het bord. Angst regeerde op dat moment. En Feyenoord rook bloed. Gelukkig was daar het rustsignaal. Aad de Mos greep direct in en slachtofferde Gasselich, die het in het laatste deel van de eerste helft erg moeilijk had. Voor hem in de plaats kwam Keje Molenaar. En die zou later een cruciale rol spelen in de wedstrijd.

Feyenoord kwam als een leeuw op een bloedende prooi uit de kleedkamers. Feyenoord drukte Ajax direct de duimschroeven aan. Aad de Mos stond minutenlang aan de kant te coachen, schreeuwen en een poging te doen om te roken tegelijkertijd. Ajax kwam een paar keer echt goed weg. En dan is daar de 61e minuut. Corner van Jesper Olsen (weer aan de rechterkant) die de bal heel hoog voor gaf. Keje Molenaar, de vervanger van Gasselich, sprong boven iedereen uit. En knikte de bal met een subtiel boogje in de verre hoek… 4-2!! Opluchting en vreugde zorgde voor een geluidsexplosie die ze zelfs op het Centraal Station Amsterdam konden horen. Vanaf dat moment was het één grote Ajax show, die ervoor zorgde dat Ajax deze wedstrijd de geschiedenisboeken inschoot. De Ajax jonkies gooide vanaf dat moment alle schroom van zich af en schotelde de supporters en later (19:00 uur vaste prik met het bord op schoot) televisie kijkend Nederland een ware voetbalshow voor. Met uiteindelijk twee spelers die werkelijk weergaloos waren, Marco van Basten en aanvoerder Jesper Olsen. Cruijff werd witter en witter. Je zag hem denken: “ben ik daarvoor weg gegaan?”

Bekijk hier de samenvatting van de legendarische 8-2. De tekst gaat verder onder de video

 

3 minuten na de goal van Molenaar nam Olsen de bal aan op de middenlijn. Die liep met ongelofelijke snelheid richting Feyenoord goal en onderweg wanhopige Feyenoord spelers ontwijkend. Feyenoord kon dan op dat moment alleen nog maar één ding en dat was schoppen. Maar Olsen ontweek alles en werd pas in het strafschopgebied gestopt door Van de Korput. Penalty Ajax! En Ronald Koeman ging achter de bal staan en schoot de bal onder Hiele door… 5-2! Het Olympisch Stadion barstte uit haar voegen. Het publiek ging er nu echt goed voor zitten, want een complete vernedering hing nu echt in de lucht. Olsen dolde Cruijff en de handen wanhopig in de lucht van nummer 14 staan nog steeds op mijn netvlies geprojecteerd. De radeloosheid van El Salvador sprak boekdelen. Ajax was los, compleet los en Jesper Olsen maakte in één klap waar dat hij de allerbeste was op de Nederlandse velden. 75e minuut, Olsen had de bal aan de zijlijn en speelde geniaal Ophof vrij en die draaide goed om zijn tegenstander heen en zette Marco van Basten vrij voor Hiele. Marco kapte Hiele uit en schoof de bal laag tussen twee wanhopig rennende Feyenoord verdedigers door… 6-2!! “Waar gaat dit naar toe klonk het vanaf de tribunes?”. Het Ajax publiek was de gekte al ruimschoots voorbij en gingen de nu de meegereisde Feyenoord supporters hatelijk en vol leedvermaak toezingen. Wat nou Cruijff? “Wij hebben Olsen, Marco, Ronald, Frank en Felix klonk het vol sarcasme!”

9 minuten later, de 84e minuut was aangebroken. De net gestopte Willem van Hanegem zat op de bank van Feyenoord met een gezicht te kijken alsof hij 10 citroenen naar binnen had gewerkt. Inmiddels probeerde Feyenoord supporters de Ajax supporters te bereiken. De ME ramde letterlijk en figuurlijk de “supporters” weer terug, terwijl Van Basten de bal op het middenveld in bezit kreeg. Die had een heerlijk steekpassje op Olsen, die Van de Korput voor de zoveelste keer dolde en een wippertje losliet, die langs Hiele vloog… 7-2!! Wat gebeurde hier? Op de uittribune was het nog steeds één grote chaos, maar de rest van het stadion juichte, sprong en knuffelde elkaar dat het een lieve lust was. Ajax vernederde Feyenoord op een manier zoals het zelden gebeurt. Jaren later vond deze vernedering overigens vaker plaats. Ajax tikte Feyenoord helemaal scheel en dronken tegelijk. Zowel op het veld als op de tribune (behalve die ene tribune dan) was het één groot feest. Drie minuten voor het einde dacht Van Basten nog een keer de vernedering voor Feyenoord groter te maken. Mölby tikte de bal naar Van Basten, die met een sliding de bal controleerde en direct zijn tegenstander uitkapte en richting de uitstormende Hiele liep en lepelde de bal heerlijk over de keeper van Feyenoord heen…. 8-2! De mooiste goal van de dag was voor Van Basten. De absolute uitblinker Olsen sprong de jonge Van Basten in de armen. Deze wedstrijd was door de twee absolute uitblinkers de geschiedenisboeken ingeschoten. Felix Gasselich had zichzelf met deze wedstrijd tevens in deze boeken geplaatst. Niet eens zo zeer omdat hij een belangrijke bijdrage had, maar omdat hij basisspeler was in deze ronduit legendarische wedstrijd.

Zijn vervolg

Dat Gasselich in dat seizoen 11 keer scoorde, was nog niet eens zo slecht. Maar aan die ene wedstrijd zal hij altijd worden herinnerd. Na dat seizoen werd hij kampioen met Ajax en won Ajax met Gasselich een andere legendarische wedstrijd met 14-0 in de Europa Cup van het Luxemburgse Red Boys Differdange. In zijn derde seizoen onder trainer Cruijff kwam hij nagenoeg niet meer aan spelen toe. Eén keer nog tegen Heracles. En dat was direct ook zijn laatste wedstrijd voor Ajax. Een half jaar was zijn deel in dat seizoen, waarop hij terug naar Oostenrijk ging en wel naar Linzer ASK. Achteraf vertelde de sympathieke Oostenrijker (die later een graag geziene gast op de Toekomst was) dat die terugkeer de grootste fout uit zijn carrière was. Tot 1991 voetbalde Felix nog. En alle clubs waar hij nog speelde, waren in zijn vaderland. Maar hij won nooit meer een prijs. Het landskampioenschap in 1985 was direct ook zijn laatste prijs.

Ik herinner mij Gasselich als een zeer goede technische voetballer, die echter alleen zijn snelheid niet mee had. Voor het snelle Ajax-spel was de Oostenrijker eigenlijk gewoon te langzaam. Ik ging in die tijd nog wel eens handtekeningenjacht. En de handtekening van Gasselich heb ik nu nog steeds. Als klein jongetje maakte ook deze handtekening mij erg trots. Felix was een lid van Ajax en zijn nagenoeg perfecte tweebenigheid was voor mij een voorbeeld. Later zou Sneijder er wereldberoemd mee worden. Gasselich viel die roem niet ten deel. Maar die ene wedstrijd op 18 september 1983 met Felix in de basis zorgt nog steeds voor kippenvel. Die volle snor boven dat schitterende Ajaxshirt en die heerlijke traptechniek…. Felix was en is nog steeds een lid van de rijke Ajax-familie en zal dat altijd blijven!

Meer vergeten voetballers: