We zijn een jaar verder. Op 20 september 2010 startte Johan Cruijff de fluwelen revolutie binnen Ajax. Waar staan we nu? Jol ging, Frank arriveerde. Rik ging, niemand arriveerde. Uri ging, Steven arriveerde. Een waslijst aan interne veranderingen, zelf een echt voetbaltechnisch hart werd geïmplanteerd in Ajax in de vorm van Dennis Bergkamp en Wim Jonk. De Toekomst loopt vol met “helden van weleer” die ons jeugdig talent coachen.

Met alle veranderingen kwam er echter geen einde aan de onrust en een nieuwe structuur blijft ook uit. Wel een raad van commissarissen op de fluwelen stoelen, maar nog geen directie veranderingen en een sterk en helder managementteam. Natuurlijk, Rik vertrok met stille trom (en trommelt af en toe nog door in de pers, waarschijnlijk uit frustratie) en Van der Aat en Slop zitten er nog, dus stuurloos is Ajax natuurlijk niet. We missen alleen een boegbeeld.

Een jaar verder en met het gaan van Jol, kwam De Boer. We gingen beter spelen, herkenbaarder, meer eigen jeugd in de selectie en kansloze oudere gratis talenten van weleer (en van Jol) verdwenen weer door de achterdeur. Erger nog, Frank was top bezig, we werden landskampioen en we gingen de Champions League in. Ons geluk kon niet op, we stonden weer aan de top (dat stonden we altijd wel, we waren alleen even onzichtbaar aanwezig).

Maar Jol moest gaan omdat het spel van Ajax dramatisch slecht was (althans, onze Johan startte daar op 20 september 2011 de revolutie mee als mening). We waren onherkenbaar, het was ons Ajax niet meer. We waren afgegleden tot een club met gratis spelers van de zaakwaarnemer van Martin Jol. Maar nu zijn we een jaar verder, de revolutie is bijna geslaagd!? Nou… momenteel is het spel van Ajax wel herkenbaarder, er is ruimte voor de eigen jeugd, de talenten druppelen de selectie binnen. Dat geeft een lekker gevoel, het wordt weer ons aller Ajax.

De fluwelen revolutie heeft momenteel wel een klein probleem… het spel is dramatisch slecht. 10 wedstrijden en amper een wedstrijd gewonnen, en zeker niet met overmacht en met dominant spel. We staan zesde op de ranglijst en het vooruitzicht (op basis van het huidige spelbeeld) is eerder naar beneden dan omhoog.

Is het erg? Ja, ons Ajax hart is bloedend. Maar kan het anders? Revoluties hebben tijd nodig om te gedijen. De Franse revolutie, de Russische revolutie, de Amerikaanse vrijheidsoorlog, de strijd in Libië, de eerste verkiezingen in Tunesië etc. etc. Alle revoluties starten ergens, komen tot een hoogtepunt (de gewonnen strijd) maar kosten daarna een hele lange tijd om alle wensen en dromen te organiseren, te structureren en tot bloei te laten komen.

Helaas is Ajax niets anders dan alle revolutie voorgangers in de historie van revoluties. Alles kost tijd. De hervorming van de jeugdopleiding kan snel, maar het duurt een aantal jaar voordat dit zijn vruchten af gaat werpen. Talenten die doorstromen met een ander gevoel voor het spel, een andere motivatie en met nog meer kwaliteit, die komen niet morgen uit De Toekomst huppelen omdat Dennis en Wim daar nu een aantal maanden zitten.

Hoe is het met het hoogtepunt van de fluwelen revolutie? De dans om de stoelen! Het fluwelen effect kan er al wel af. Bestuurlijk is Ajax een soapserie geworden. Alles en iedereen rolt met of over elkaar op straat, en het lekken van inside informatie is een nieuwe sport geworden.

Deze week lekte een brief uit van de nieuwe 4 leden van de raad van commissarissen naar het ook nieuwe en vijfde lid (of het vijfde wiel aan de wagen): Johan Cruijff. Een lange brief, maar met een duidelijke lijn:

Lieve Johan, we hebben alles nu gedaan wat jij ons vroeg, alles wat je maar wilde van ons. We liggen aan je voeten, we kussen je tenen. Zeg ons wat we verkeerd doen, hoe halen we Marco naar binnen, wat wil je nog van ons. Zeg alsjeblieft nu ja tegen Marco en we kunnen verder.” Eigenlijk eng om te lezen, zoveel nederigheid en het blind in de pas lopen met alles wat Johan zegt.

Eigenlijk had de brief anders moeten luiden:

Johan, enorme dropl*l, we hebben nu alles overlegd wat er maar te overleggen valt. We zijn het voor 99% met elkaar eens. Stop nu met al dat randgezeik over nieuwe eisen, nog meer vriendjes van je in nog een raad van advies en nog meer Mokums geleuter. Bel even op of fax wat en zeg gewoon even ja. Met een ja hebben we de rijen weer gesloten en kunnen we verder. Marco is prima, het is in ieder geval iets en beter dan niets.

Het staat niet ter discussie dat Johan een Ajax hart heeft en dat zijn inzicht op voetbaltechnisch gebied groot is. Misschien kunnen we Johan wel een autoriteit op dat gebied noemen. Wij zijn Ajax en Johan is misschien nog iets meer Ajax. Maar Johan is geen autoriteit op elk gebied.

Als we de afgelopen maanden een rustig analyseren, dan komt er een patroon naar voren. Johan is dan wel Ajax, maar hij gedraagt zich alsof hij Ajax zelf is. Het vertoont bijna trekjes van Machiavellistisch gedrag, het gedrag van een alleenheerser. Johan is dan wel Ajax, maar Ajax is niet van Johan.

Het komt allemaal wel weer goed. Een climax of anti climax verder en ook ons Ajax komt weer tot rust (als er ooit rust komt en blijft). De denklijn van Johan is ok, de uitvoering laat enorm te wensen over, maar alles went en iedereen leert er weer wat van. Als het voetbalhart binnen de club weer gaat kloppen, er bestuurlijk wat meer diepgang in sport- en voetbalkennis binnen de gelederen gaat komen en Ajax weer de club van de spelers, de talenten en de supporters gaat worden (en dus wat minder bobo vriendjes op elk plekje), dan worden wij weer het oude Ajax.

Ik heb vertrouwen, misschien te optimistisch, maar ik denk dat het goed gaat komen met Ajax. Revoluties kosten tijd, en succes is er niet op de dag na de overwinning.

Door: Margammor