Afgelopen week kregen wij van Ajax1.nl het Ultieme Fanboek onder ogen. Het Ultieme Fanboek is uitgegeven door uitgeverij Condor en geschreven door Yoeri van den Busken. Ajax1.nl is gevraagd om een recensie te schrijven over het boek dat de echte jeugdige Ajax supporter met veel plezier zal gaan lezen. In deze recensie heb ik zowel de indrukken van mijzelf als die van mijn kinderen verwerkt. Grappig om te zien is dat kinderen anders naar dit ultieme Fanboek kijken dan volwassenen. Kinderen letten juist bij de foto’s op details. Volwassenen kijken meer naar de inhoud.
De schrijver
Het boek is een hele mooie ontdekkingstocht geworden door de rijke historie van de grootste en succesvolste voetbalclub die Nederland kent. Auteur Yoeri van den Busken is vooral bekend als verslaggever van Voetbal International en De Telegraaf. Van den Busken heeft zijn sporen in de voetbalwereld zeker verdiend. Sinds mei van dit jaar is Van den Busken eigenaar van zijn gelijknamige boeken en bladen bedrijf. Van den Busken kennen wij ook van zijn boek “De andere kant van het succes“. In dit boek worden de tragedies binnen de voetbalwereld belicht, zoals onder andere de vreselijk tragedie met betrekking tot Abdelhak Nouri. Van den Busken is een auteur die graag in de huid van een persoon of in dit geval een club kruipt. Van den Busken bereidt zich bij het schrijven van zijn boeken goed voor. Dat zal de lezer van het Ultieme Fanboek ook direct opmerken. Het boek zit vol met veel feiten en weetjes. Daardoor weet Van den Busken de (Ajax) lezer ook direct te binden c.q. boeien.
Het boek
Van den Busken beschrijft in het boek veel feiten en heeft daarbij zichtbaar veel research gedaan. Hetgeen direct opvalt zijn de vele (mooie) foto’s die in het boek verwerkt zijn. Vooral de wat oudere lezers zullen de foto’s met genoegen bekijken. Voor de jongere lezers is het alleen maar interessant om zoveel foto’s over hun club te zien. De 40 (!!) onderwerpen zijn beschreven met voldoende tekst (zeker niet teveel) en veel (grote) foto’s. Doordat Van den Busken veel grote foto’s gebruikt, blijft het Ultieme Fanboek makkelijk leesbaar, zeker voor een kind, en lijkt het alsof je een magazine aan het lezen bent in plaats van een boek. Johan Cruijff heeft meer dan terecht een eigen hoofdstuk. Cruijff wordt dan ook terecht in het boek beschreven als de allergrootste Ajacied uit de geschiedenis van de club. En dat zal geen (oudere) fan ooit tegenspreken. Marco van Basten heeft ook een eigen hoofdstuk, al heeft de oud-spits niet eens zo lang in het eerste van Ajax gespeeld. Maar dat San Marco een eigen hoofdstuk heeft is ook meer dan verdiend. Zo zijn ook Dennis Bergkamp, Wesley Sneijder en Zlatan Ibrahimovic als supersterren genoemd. Alleen al om de aanwezigheid van zoveel supersterren binnen de historie van Ajax had Van den Busken daar ook makkelijk een boek over kunnen schrijven. Het was waarschijnlijk voor Van den Busken moeilijk om een keuze uit de vijf bovengenoemde spelers te maken in plaats van bijvoorbeeld Frank Rijkaard, Jari Litmanen, Rafael van der Vaart en vele anderen. Maar het is Van den Busken vergeven.
Zo is het ook opvallend dat in het hoofdstuk Beroemde trainers twee keer een foto van Frank de Boer vermeld staat. Natuurlijk, De Boer heeft in zijn Ajax periode als trainer vier keer het kampioenschap behaald, maar de echte voetbalfan kan nou niet zeggen dat dit altijd met schitterend voetbal is gebeurd. Een foto van Cruijff ontbreekt (als enige winnaar van de wijlen Europa Cup 2), net als een foto van de (assistent-)coach die nagenoeg zijn leven lang de club diende, namelijk Bob Haarms. Dat maakt Van den Busken dan wel weer goed door “De beul Haarms”, zoals hij liefkozend werd genoemd, te beschrijven in het onderwerp “Clubhelden van vroeger”.
Wat wij erg leuk vonden was het onderwerp “Leven als een prof”, waarin Donny van de Beek ons een kijkje geeft in de dag van een Ajacied. Een mooi en tegelijkertijd droevig hoofdstuk is “Vreugde en verdriet”. Hierin wordt Nouri beschreven, maar ook Rob de Wit. Voor de jongere lezers, Rob de Wit was de Arjen Robben van de midden jaren 80. Tik op YouTube maar eens “Hongarije-Nederland Rob de Wit” in.
Als laatste hoofdstuk beschrijft Van den Busken het Dream Team. Dat is dan wellicht ook direct het lastigste onderwerp, omdat dit voor veel lezers (jong en oud) heel persoonlijk is. Namens de jeugdige lezers zullen veel spelers van het afgelopen decennium in het Dream Team vermeld staan. Mijn zoon is bijvoorbeeld boos dat Lasse Schöne niet in het elftal is opgenomen, terwijl Schöne waarschijnlijk in weinig Dream Teams van de oudere lezer te zien zou zijn. Van den Busken splitst daarom (door de vele keuzes) zijn Dream Team in een Nederlandse Ajacieden en Buitenlandse Ajacieden. Slim van Van den Busken is dat hij ook ruimte heeft gelaten voor de lezer om zijn of haar eigen Dream Team in te vullen. Dit is vooral voor de jeugdige supporters leuk om te doen.
Het boek door de ogen van een kind
Het eerste wat opvalt als ik met mijn kinderen het Ultieme Fanboek lees, is dat ze vooral naar de details op de vele foto’s kijken. Zo is één van de eerste foto’s een elftalfoto uit het seizoen 1913/1914. Mijn zoon viel bijvoorbeeld direct de knoopjes op het Ajax-shirt op. Dat vindt hij maar vreemd. Het boek is erg geschikt voor de jeugdige lezer, omdat het in eenvoud is geschreven. Korte teksten, goed leesbare letters en grote foto’s. Een kind kijkt eerst naar de foto, zal vervolgens vragen gaan bedenken en dan pas de tekst gaan lezen. Het Ultieme Fanboek viel zeer in de smaak bij mijn kinderen. Wat vooral opviel is dat Marco van Basten niet direct herkend werd. Dat is voor de oudere fans uiteraard ondenkbaar. Maar als ze dan vervolgens de prestaties van Marco van Basten lezen, dan is er ook verwondering. “Dat moet wel een grote voetballer zijn geweest”, was het commentaar. Ook het gegeven dat na een evenement een schoonmaakactie 550 uur in beslag neemt, zorgt voor grote ogen. Het item “Leven als een prof” was het populairst. Een kind wil zich nu eenmaal graag identificeren met zijn of haar held(en). Het woord “cool” viel regelmatig als wij vroegen hoe zij het boek vonden. Juist voor de jeugdige lezers is het Ultieme Fanboek dan ook een ware ontdekkingstocht door de succesvolle historie van Nederlands beste club. Het boek is dan ook zeer leerzaam. Het zal te ver gaan voor een fanatieke ouder om aan het kind te vragen om alles van hun favoriete club te weten. Maar het Ultieme Fanboek helpt wel om het kind veel over hun favoriete club te leren.
Leuke weetjes
Er zijn veel leuke weetjes in het boek te vinden. Zo zullen niet veel lezers weten dat de A.F.C. Ajax begonnen is met twee weilanden waarop de eerste wedstrijden werden gespeeld. Ook het hoofdstuk “De Johan Cruijff Arena” is voor de echte fan interessant om te lezen. Zo weten we nu dat er 14 kilometer (!!) op de tractor moet worden afgelegd om het gras te maaien. Al zullen er ook fans zijn die zich in het verleden hebben afgevraagd welk gras dat dan wel was. Dit vooral om het feit dat er niet altijd goed (of überhaupt) gras in de JC Arena heeft gelegen. Zo was het in 1911 voor de Ajax spelers gewoon om een riem te dragen. Je moet er toch niet aan denken dat David Neres zondag met zijn Gucci riempje aan komt zetten in een duel met Nick Viergever. Het allereerste tenue, zo lezen wij, waren de spelers in zwarte kleding aangevuld met een rode sjerp. Dat is dus totaal anders dan het tenue wat Ajax heden ten dagen draagt. Weet u trouwens wie de topscorer aller tijden is bij Ajax? Hint, de man in kwestie scoorde maar liefst 273 keer in 237 wedstrijden.
Speciale vermelding is ook het onderwerp AJAX-ABC en uiteraard een hoofdstuk over de Klassieker mag zeker niet ontbreken. Als oudere Ajax-supporter spreekt het onderwerp “Legendarische wedstrijden” mij enorm aan. Vooral omdat er terecht wordt gememoreerd naar de Ajax-Feyenoord van 1983. De mooiste Klassieker die ik ooit heb mogen aanschouwen, waarin Ajax werkelijk gehakt maakt van Feyenoord (met “de verlosser” in de gelederen).
Minpunt
Een minpunt is de inhoudsopgave. Hierin zit niet echt een logische lijn. De inhoudsopgave is dan ook een veelvoud van allerlei onderwerpen waarbij de lezer het al gauw als een onlogisch geheel zal zien. Van den Busken begint met het beschrijven van de prijzenkast en het begin van de voetbalclub (wat nog logisch is). Van den Busken gaat dan over naar Cruijff (de grootste Ajacied aller tijden) om vervolgens door te gaan naar de ontwikkeling van de verschillende stadions (De Meer, Olympisch Stadion en de Johan Cruijff Arena). Kinderen hechten daar echter veel minder waarde aan. Bij het onderwerp “Helden onder de lat” zien wij foto’s van Gert Bals, Cillessen en Onana. Maar hier doet Van den Busken Edwin van de Sar echt tekort. Onze huidige directeur had bij dit onderwerp zeker een foto verdiend.
Conclusie
Het Ultieme Fanboek is een leerzaam boek voor de echte jeugdige Ajax supporter. Het leest ook bijzonder makkelijk. Wij van Ajax1.nl en de kinderen vonden het boek erg leuk om te lezen (al is het alleen al om de vele mooie foto’s). Wij raden het boek dan ook aan als je veel wilt weten over de grootste en succesvolste club van Nederland. Het duurt nog even voordat het weer Sinterklaas en kerst is, maar dit boek is in ieder geval een uitstekend cadeau voor de echte Ajax-fan!
